Czas na mały przegląd i przypomnienie przepisów z zakresu prawa budowlanego oraz ochrony przeciwpożarowej, ponieważ nowoczesne mikroinstalacje fotowoltaiczne to w końcu urządzenia wytwarzające prąd, a w tej materii ostrożności nigdy za wiele. Co więcej, instalacje najczęściej umieszcza się na dachach budynków mieszkalnych, gospodarczych czy użyteczności publicznej, a te mają wpływ na poziom bezpieczeństwa ich mieszkańców. Temat jest ważny, bo jeszcze niezbyt powszechnie znany, a przepisy obowiązują już od ponad roku, tj od 19.09.2020 r. Zobaczmy, o co chodzi z tym uzgodnieniem, i kto będzie zobowiązany do jego uzyskania.
Wszystkie systemy PV o mocy powyżej 6,5 kWp zgłaszamy do rzeczoznawcy ppoż. i Straży Pożarnej
Przed zmianą przepisów również funkcjonował wymóg specjalnych uzgodnień i zgłoszeń, ale teraz lista instalacji objętych nowymi obostrzeniami została znacznie rozszerzona, co oznacza, że instalacja przeciętnego Kowalskiego, nawet jak jest posadowiona na gruncie, też może podlegać nowym przepisom. W związku z powyższym, jeśli posiadacie na swoim dachu lub „na gruncie” instalację fotowoltaiczną, której moc przekracza 6,5 kWp (moc po stronie DC, tj. zainstalowanych paneli) w dowolnej lokalizacji oraz niezależnie od przeznaczenia budynku, jesteście zobligowani uzyskać uzgodnienia od rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń ppoż. oraz zgłosić uruchomienie systemu PV do Państwowej Straży Pożarnej. Czy to dobrze? I tak, i nie, ponieważ nawet względnie bezpieczne systemy PV ułożone na specjalnych konstrukcjach z dala od budynków należy uzgadniać i zgłaszać, mimo że zagrożenie jest tak naprawdę niewielkie. Ale z drugiej strony, wreszcie mamy jednolite przepisy, które obowiązują wszystkie instalacje, bez wyjątku, o mocy uznanej za krytyczną pod kątem bezpieczeństwa (tutaj > 6,5 kWp). Wskutek tego zyskujemy dodatkową weryfikację, potwierdzoną umiejętnościami i doświadczeniem specjalisty, co pozwoli wychwycić ewentualne uchybienia już na wczesnych etapach inwestycji.
Jak powinny wyglądać etapy realizacji inwestycji PV?
To bardzo proste – dla wspomnianych systemów fotowoltaicznych o mocy DC powyżej 6,5 kWp proces inwestycyjny składa się z 5 etapów:
- Decyzja o inwestycji.
- Przygotowanie projektu.
- Konsultacja projektu z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczenia przeciwpożarowego.
- Wykonanie instalacji PV.
- Zgłoszenie uruchomienia instalacji PV od Państwowej Straży Pożarnej (dla gminy Zator jest to KP PSP w Oświęcimiu przy ul. Zatorskiej 2.
To nie wszystko – zmiana typu projektu
W przypadku sprecyzowania pojęcia „projektu” jest druga zmiana i dość korzystna. Ustawodawca w końcu posłuchał głosu rozsądku płynącego od przedstawicieli branży PV. Wcześniej przepisy prawa budowlanego wymagały dla takich instalacji projektu budowlanego, przy czym termin „projekt budowlany” oznaczał spełnienie więcej formalności i procedur, które były zwyczajnie nieadekwatne dla mikroinstalacji PV. Projekt budowlany jest wciąż wymagany dla instalacji o mocy powyżej 50 kWp. Dlatego też od ponad roku działa pojęcie „projekt tych urządzeń”, co oznacza projekt, który zawiera szereg niezbędnych informacji dedykowanych wspomnianym wyżej rzeczoznawcom ds. ppoż., aby mogli ocenić bezpieczeństwo inwestycji. Oględnie można stwierdzić, że jest to bardzo dobre rozwiązanie, ale mimo to, wszystko rozbija się o szczegóły, a w zasadzie brak uniwersalnych wytycznych dotyczących sporządzania takiego projektu urządzenia – uwaga – nie mylić z projektem technicznym.
Dla wszystkich, którzy zadają sobie pytanie, jak faktycznie należy przygotować projekt takiej instalacji, aby ta była zgodna z nowymi przepisami i nie została zakwestionowana przez żadną instytucję, warto przyjrzeć się rekomendacjom Komendy Głównej Państwowej Staży Pożarnej. A o te wystąpiło Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej. Wśród wytycznych wymienia się polskie normy i jedną niemiecką, czyli:
- PN-HD 60364-7-712:2016 Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Część 7 712: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji – Fotowoltaiczne (PV) układy zasilania;
- PN-EN IEC 61730-1:2018-06 Ocena bezpieczeństwa modułu fotowoltaicznego (PV) – Część 1: Wymagania dotyczące konstrukcji;
- PN-EN IEC 61730-2:2018-06 Ocena bezpieczeństwa modułu fotowoltaicznego (PV) – Część 2: Wymagania dotyczące badań;
- PN-EN 62446-1:2016-08 oraz PN-EN 62446-1:2016-08/A1:2019-01 Systemy fotowoltaiczne (PV) – Wymagania dotyczące badań, dokumentacji i utrzymania – Część 1: Systemy podłączone do sieci – Dokumentacja, odbiory i nadzór;
- VDE-AR-E 2100-712 Anwendungsregel:2018-12 Maßnahmen für den DC – Bereich einer Photovoltaikanlage zum Einhalten der elektrischen Sicherheit im Falle einer Brandbekämpfung oder einer technischen Hilfeleistung.
Podsumowanie
Każdy, kto chciałby uruchomić na swoim domu lub w jego pobliżu nieco większą instalację PV, powinien pamiętać, że od 19.09.2020 r. zmieniły się przepisy, które jasno wskazują poszczególne etapy takiej inwestycji. A co ważne, wprowadzają dodatkowo uzgodnienia z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż oraz obowiązek zgłoszenia uruchomienia systemu PV do miejscowej Straży Pożarnej. Pomimo wątpliwości, wprowadzoną nowelizację uważa się za dobrą ze względu na wzrost bezpieczeństwa mieszkańców budynku oraz ogólne uporządkowanie kwestii prawnych i brak wymogu sporządzenia projektu budowlanego dla instalacji fotowoltaicznej o mocy powyżej 6,5 kWp, ale nie większej niż 50 kWp.